2.4-5-6 Fırat ODTÜ Sakarya Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulamaları
Fırat Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulamaları
1990:
Fırat Üniversitesinde uzaktan eğitim uygulamasının 1990 yılında başlatıldığını söyleyebiliriz
1988 yılında Türkiye'deki elektronik posta (E-mail) sistemine sahip sekiz üniversiteden biri konumunda olan bu üniversite de ilk uzaktan eğitim uygulaması elektronik posta yoluyla başlamıştır.
Elekronik posta uygulamasıyla yüksek lisans öğrencilerinin tezleri başarıyla tamamlatılmıştır. [i]
Bu dönemde uzaktan eğitim uygulamaları Fırat Televizyonu ve internet yoluyla gerçekleştirilmektedir.
1991:
Fırat Televizyonuyla Uzaktan Eğitim:
Fırat Televizyonuyla Uzaktan Eğitim: 1991 Yılı'nda ilk olarak özel bir televizyon şirketinin yayına başlaması ile birlikte, Fırat üniversitesi televizyon verici sistemlerini kurmuştur. [ii][iii]
Fırat Üniversitesi 1991 Yılı'nda ilk olarak Fırat televizyonu aracılığıyla bilgisayar kursları düzenleyerek ve isteyenlere kiralık bilgisayar vererek evlerinde çalışmalarını sağlamıştır. Bilgisayar kursları sonucunda sınavlara katılıp başarılı olanlara üniversite tarafından sertifika verilmiştir.
1995:
1995 Yılı Haziran ayı içerisinde YÖK/Dünya Bankası Endüstriyel Eğitim Projesi kapsamında üniversitede düzenlenen "Bilgisayar Sistemleri Teknolojisi” kurslarında gündüz anlatılan dersler videoya çekilmiş ve aynı zamanda yayınlanarak katılımcıların ders konularını tekrarlamaları ve daha iyi yetişmeleri sağlanmıştır.
Bu programa Türkiye'nin değişik üniversitelerine bağlı Meslek Yüksek Okullarından 32 eleman katılmıştır.
Yine Milli Eğitim Bakanlığı öğretmenlerine 1995 Yılı Temmuz-Ağustos aylarında düzenlenen hizmet içi eğitim programlarına toplam 132 eğitimci katılmış ve aynı yöntemle bu katılımcıların hem yüz yüze hem de yaygın eğitimden yararlanmaları sağlanmıştır. [iv]
Böylece Fırat Üniversitesi'nde sertifikaya yönelik uzaktan eğitim programları da 1995 Yılında başlatılmış olmaktadır.
Fırat Üniversitesi, Anadolu Üniversitesinden sonra Türkiye'de uzaktan eğitim alt yapısını hazırlayan ilk üniversitedir. [v]
Fırat Üniversitesi Uzaktan Eğitim sistemine özgü olarak şu maddeler söz konusu olmuştur.
Yüz yüze eğitim sırasında çekilen videolar üzerinde hiçbir edit işlemi yapılmayarak ders ortamı olduğu gibi televizyondan yayınlanmıştır.
Bilgisayar alanında yapılan bu kayıtları izleyerek ve program sonunda yapılan sınava girerek başarılı olanlara üniversitenin sertifikası verilmiştir.
Bazı izleyiciler çok düşük ücret ile üniversiteden bilgisayar kiralayıp ve televizyon programlarını izleyerek kendilerini bilgisayar alanında geliştirmiştir.
Videosu olanlar, üniversiteden kasetleri alarak kendi kendine bilgisayar çalışmalarını başlatmışlardır.
Fırat Üniversitesi Uzaktan eğitim için
Elektronik posta,
İnternet,
Fırat Televizyonu
İnternet,
Tele konferans ve
Masa üstü video tele konferans sistemlerini kullanarak eğitimlerini yaygınlaştırmıştır.
1995:
İnternet Aracılığı ile Uzaktan Eğitim Çalışmaları : Fırat Üniversitesi Araştırma Fonu'na 1995 Yılı sonlarında sunulan Fırat Üniversitesi'nin İnternete Bağlanması ve Üniversitenin web sayfasının oluşturulması isimli 183 numaralı proje çerçevesinde üniversite bünyesinde internet çalışmaları başlatılmıştır. Dial-up ve TÜRPAK X25 hattı üzerinden bağlantı kurabilmek amacıyla proje gereğince ilgili kurumlara başvuru yapılmış ve ilk aşamada Dial-up bağlantı 1995 Aralık ayı'nda gerçekleştirilmiştir.
TÜRPAK X25 hattı üzerinden bir laboratuarın internete bağlanma işlemi, Router denilen cihazın alınma işleminin gerçekleşmemesi yüzünden yapılamamıştır. TÜRPAK X25 hat bağlantısı mevcut olup Router alımı gerçekleştiği anda, Novell altında çalışan ve 30 bilgisayarın bulunduğu laboratuar devreye alınacaktır[vi]. Bu araştırma projesinin diğer önemli bir bölümü ise üniversitenin web sayfasının hazırlanmasıdır. Üniversitenin bünyesinde yer alan tüm birimler bu proje kapsamında Netscape altında çalışacak şekilde Html dili ile programları yazılmıştır. Üniversite ile ilgili bu bilgiler internet altında kullanıcıların hizmetine sunulacaktır[vii].
Fırat Üniversitesi'nde Uzaktan Eğitim için Hedefler: Fırat Üniversitesi, uzaktan eğitim için gerekli olabilecek tüm donanım alt yapısını hazırlamıştır. Elektronik posta, İnternet, Fırat Televizyonu ile Türkiye'de Anadolu Üniversitesi dışında tek üniversite konumundadır. Anadolu Üniversitesi televizyon yayınlarını TRT ile yapılan protokol çerçevesinde yürütmektedir. Ancak Fırat üniversitesi kendi olanaklarıyla kurduğu özel Fırat Tv'ye sahip olup, yayınlarını 1992 yılından beri kesintisiz sürdüren tek üniversitedir [viii].
Bu tarihte bilgisayar alanında sertifikaya yönelik televizyon programlarıyla sürdürülen uzaktan eğitim yayınlarının internet, tele konferans ve masa üstü video tele konferans sistemi kullanılarak daha yaygın hale getirilmesi ve vereceği hizmetlerle bilgisel hizmet kazanması hedeflenmektedir. FONAF 183 no’lu proje sayesinde kurulması gerçekleştirilen internet bağlantısının Elazığ ve bölgesel bazda yaygınlaştırılması durumunda, sertifikaya yönelik uzaktan eğitim programlarında tele konferans sistemi kadar olmazsa da öğrenci-öğretim elemanı arasında ilişki kurabilecektir. İnternet adresleri sayesinde öğretim elemanlarına yönlendirilecek sorular, eş zamansız olarak yanıtlandırılabilecektir[ix].
1996:
Fırat Televizyonu kurumlaşmak yolunda çok önemli aşamalar kaydetmiştir. YÖK/Dünya Bankası II. Endüstriyel eğitim projesi kapsamında üniversiteye gelen araç-gereçler, yerel düzeyde televizyon yayınları sürdüren hiçbir şirkette bulunmamaktadır. Üniversite yerleşkesi sınırları içerisinde bir tepe üzerine öğrenciler ile birlikte kule inşaatı gerçekleştirilmiştir. Yine Üniversite bünyesinde yapımı gerçekleştirilen modern bir stüdyo 1996 yılı başından beri hizmet vermektedir[vii].
1999:
YÖK 1999 Aralık ayında başlattığı “Üniversiteler arası İletişim ve Bilgi Teknolojilerine Dayalı Uzaktan Yüksek Öğretim” çalışmaları sonucunda Fırat Üniversitesi öğretim elemanları tarafından “Robotik” isimli bir ders Web ortamına aktarılmıştır.
Uzaktan eğitim programı çerçevesinde açılan bu ders diğer bazı üniversitelerce seçmeli ders olarak okutulmuştur.
Robotik isimli bu dersin senaryosu, video çekimleri görsel animasyonları, kurgusu ve diğer benzeri işlemlerinin tümü Fırat Televizyonu stüdyoların da hazırlanmıştır. [x]
2007:
Fırat Televizyonu, 2007 yılında Fırat Üniversitesi Fırat Radyo ve Televizyon Müdürlüğü adıyla tekrardan yapılandırılmıştır.
2010:
Fırat Üniversitesi, 2010 yılında uzaktan eğitim faaliyetlerine yeni baştan başlamıştır, ilk etapta uzaktan eğitim üzerinden KPSS kursu, bazı yüksek lisans programları, Cisco sertifikaları vb. verme gibi girişimlerde bulunan Fırat Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi, maalesef bu girişimlerden hepsini hayata geçirememiştir. Şu anda Fırat Üniversitesi Uzaktan Eğitim merkezi bünyesinde bir adet uzaktan eğitim ön lisans (Bilgisayar Programcılığı) ve bir adet uzaktan eğitim lisans tamamlama (İlahiyat Lisans Tamamlama) programı mevcuttur.
Aradan geçen süre içerisinde internet sitesi üzerinde de değişiklikler yapan Fırat Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi, uzaktan eğitim yoluyla eğitim almak isteyenler için iyi bir alternatif.
Günümüzde Fırat Üniversitesi, Fuzem (Fırat Üniversitesi Uzaktan Eğitim Müdürlüğü) bünyesinde uzaktan eğitim faaliyetlerine devam etmektedir. [xi]
FIRAT ÜNİVERSİTESİ TANITIM 2015 videosu
Hocalar Üniversitede - Fırat Üniversitesi videosu
Ortadoğu Teknik Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulamaları
1997:
Ordadoğu Teknik Üniversitesi bünyesinde 1997 yılından bu yana internet ile eğitim konusunda çalışmalarını sürdürülmektedir.
1998:
ODTÜ’de İnternete Dayalı Asenkron Eğitim (İDE-A) uygulamasının ilki 1998 yılında gerçekleştirilmiştir. Bu eğitimlerde Bilgi Teknolojisi Sertifika Programı (BTSP) yanısıra Toplam Kalite Yönetimi, İSO 9000 ışığında Toplam Kalite, ISO 9000 ışığında Hizmette Kalite ve Alışılmamış İmalat Yönetimi kursları verilmiştir.
2001:
ODTÜ’den "Üniversitelerarası İletişim ve Bilgi Teknolojilerine Dayalı Yükseköğretim Yönetmeliği” çerçevesinde 2001 yılı bahar döneminde başlamak üzere diğer üniversitelere web’e dayalı, eş zamansız sunumlu lisans ve lisansüstü düzeyde dersler verilmiştir. [X]
Sakarya Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulamaları
1997
Uzaktan Eğitim, 1997 yılında Sakarya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İsmail Çallı Tarafından Sakarya Üniversitesine kazandırılmıştır.
İlk olarak basit bir arayüz üzerinden Temel Bilgi Teknolojileri Kullanımı dersinin verilmesiyle uzaktan eğitim süreci Sakarya'da başlatılmıştır. [XI]
2000
2000 yılında IBM ile yapılan işbirliği kapsamında Lotus LearningSpace platformu kullanılmaya başlamış ve uzaktan eğitim çalışmaları için gerekli sunucu ve insan kaynağı yatırımlarının yapılmasıyla yeni bir boyut kazanmıştır.
2000-2001 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde 1200 lisans öğrencisine internet yoluyla eğitim vermiştir. [XII]
2001
2000-2001 öğretim yılı boyunca, Üniversite bünyesinde "Temel Bilgi Teknolojileri Kullanımı", "Bilgisayar Destekli Teknik Resim" ve "Endüstriyel Analiz" dersleri örgün öğrencilere destek amaçlı internet üzerinden verilmiştir.
2001'de "Bilgi Yönetimi" ve "Bilgisayar Programcılığı" isimli internet destekli uzaktan eğitim önlisans programları Sakarya Meslek Yüksek Okulu bünyesinde açılmıştır.
2002
2002-2003 yılında Adapazarı MYO'ya bağlı uzaktan eğitim veren İşletme Önlisans Programı açılmıştır.
2003
2003-2004 Endüstriyel Elektronik ve Mekatronik Önlisans programları açılmıştır.
2004
2004-2005 öğretim yılı bahar döneminde e-MBA İşletme Yönetimi yüksek lisans ders programı açılmıştır.
2005
Uzem (Uzaktan Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi) kuruldu.
2008
Uzaktan eğitim lisans programları: Endüstri Mühendisliği, Bilgisayar Mühendisliği, İnsan Kaynakları Yönetimi, uzaktan eğitim yüksek lisans programları: Mühendislik Yönetimi, Bilişim Teknolojileri bölümleri açılmıştır.
2009
2009-2010 öğretim yılında Kamu Yönetimi, Maliye, BÖTE, İLİTAM programları açılmıştır.
2009 yılından itibaren Sakarya Üniversitesinde aktif olarak kullanılan SAUPORT Bilgi Sistemi kullanılmaya başlanmıştır. [IV]
Not: Sakarya Üniversitesi 1997'den beri sürdürdüğü uzaktan eğitim çalışmalarında bugün bulunduğu nokta itibariyle, 7 Önlisans, 10 Lisans, 18 Yüksek Lisans, 1 Sertifika programında kayıtlı yaklaşık binlerceöğrenci ile Türkiye’de bu konuda en önde gelen konumdadır. (2015 itibariyle)
Üniversite 2010 yılından itibaren yeni programları, nitelikli kadrosu, zengin ders içerikleri ile hizmetine devam etmektedir. [XIII]
Tezsiz Yüksek Lisans Programları
Eğitim Programları ve Öğretim / EBE
Turizm İşletmeciliği / SBE
Uluslararası İlişkiler ve Avrupa Birliği / SBE
Toplumsal Yapı ve Sosyal Değişim Analizleri / SBE
Finans ve İktisat / SBE
Middle East Studies / SBE
İşletme Yönetimi / SBE
Kamu Yönetimi / SBE
Mahalli İdareler ve Şehircilik / SBE
Maliye / SBE
Türkiye Cumhuriyeti Tarihi / SBE
Bilişim Teknolojileri / FBE
Mühendislik Yönetimi / FBE
Yönetim Bilişim Sistemleri / FBE
Kalite Yönetimi / FBE
Kariyer Psikolojik Danışmanlığı / EBE
Önleyici Rehberlik / EBE
Eğitim Yönetimi ve Denetimi / EBE
Karma Eğitim Lisans Programları
Uluslar Arası İlişkiler / )
Endüstri Mühendisliği / MF-4
Bilgisayar Mühendisliği / MF-4
Kamu Yönetimi / TM-2
Maliye / TM-1
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri / TM-1
İktisat / TM-1
İnsan Kaynakları Yönetimi / TM-1
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği / YGS-1
İlahiyat Lisans Tamamlama Programı
Ön Lisans Programları
Bilgisayar Programcılığı / YGS-1
Mekatronik / YGS-1
Elektronik Teknolojisi / YGS-1
İnternet ve Ağ Teknolojileri / YGS-1
Bilgi Yönetimi /
İşletme Yönetimi /
İş Sağlığı ve Güvenliği /
Sertifika ve Diğer Eğitim Programları
Uzaktan Eğitim Sertifika Programları
Uzaktan Eğitim Uygulamalarında Öğretme- Öğrenme Süreçleri: Öğrenciler derslerini platform üzerinden, web ortamında işlemektedir. Uzaktan eğitimdeki öğrenci-öğrenci ve öğrenci-öğretmen arasındaki etkileşim sorunu, forum sayfası ve beyaz tahta uygulaması ile giderilmektedir. Beyaz tahta uygulamasında canlı ders işleme, sohbet ve beyaz tahta uygulamaları yer almaktadır. Internet bant genişliği izin verdiği ölçüde görüntülü ders işlenebilmektedir. Sınav modülü ile öğrenciler sınavlarını web ortamında platform üzerinden yapabilmektedir. Platform bilinen tüm sınav çeşitlerini yapabilmekte ve değerlendirebilmektedir. [XII]
Sakarya Uzem:
Sakarya Üniversitesi Öğretim Öğretim & Bilgi Sistemi. [XIV]
UZEM Müdürü Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan NTV Doğru Tercih Programı-1
UZEM Müdürü Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan NTV Doğru Tercih Programı-2
Kaynaklar
[i] Gürol, M. (1997), “Fırat Üniversitesi’nde Eğitimde Televizyonun Kullanımı ve Öğrenci Görüşleri” Uzaktan Eğitim-Distance Education, Yaz Summer, ss. 45-54.
[ii] Isbir, E. G. And Varol, A. (1997), “Distance Learning Goals of Fırat University” Uzaktan Eğitim-Distance Education, Yaz-Summer, pp. 42-44.
[iii] Gürol M. (1997), a.g.e.
[iv] Gürol M. (1997), a.g.e.
[v] Varol, A. (1996), “Telvizyon-Telekonferans ve İnternet Sistemlerinin Uzaktan Eğitim Amaçlı Kullanım” Türkiye 1. Uluslar arası Uzaktan Eğitim Sempozyumu Bildirileri, Ankara: Film Radyo Televizyonları Eğitim Başkanlığı ss. 659-667.
[x] Onay, Y ve Yalabık, N. (1998), “Bir Üniversitede İnternet Üzerinden Asenkron Öğrenme İçin Yapılanma Modeli” Türkiye İkinci Uzaktan Eğitim Sempozyumu Bildirileri, Ankara: Film Radyo Televizyonla Eğitim Başkanlığı, ss. 131-138